To su velike arterije, grane aorte, koje dovode krv u mozak, lice i glavu.Kada su zdrave, ove arterije su glatke i otvorene, poput cijevi koja omogućava slobodan protok tečnosti/krvi
Koliko je česta bolest karotidnih arterija i zašto se javlja?
Sa starenjem, naročito u prisustvu faktora rizika, raste učestalost pojave bolesti karotidnih arterija. Na globalnom nivou, zauzima 5. mjesto po uzroku smrtnosti.
O metodama i načinu dijagnostikovanja suženja/stenoza karotidnih arterija
Duplex ultra-sonografija (dopler karotidnih arterija/ultrazvuk karotida/duplex scan karotidnih arterija) predstavlja metodu kojom se može vršiti pregled krvnih sudova vrata uz mjerenje brzina protoka krvi kroz njih.
Duplex sonografija kombinuje dvodimenzionalni prikaz krvnog suda sa analizom protoka krvi primjenom Doppler-ovog principa. Sama metoda ne mjeri direktno dijametar krvnog suda, već izmjerena brzina protoka krvi kroz krvni sud služi kao indikator stepena stenoze.
Ultrasonografsko ispitivanje karotidnih arterija predstavlja neinvazivnu, pouzdanu, preciznu metodu. Zbog svoje dostupnosti, duplex ultrasonografija se koristi pri skriningu pacijenata sa srednjim rizikom od bolesti.
Ukoliko se ovom metodom ne detektuje značajna karotidna bolest kod simptomatskih bolesnika ili kada su rezultati neodređeni, neophodna su dalja ispitivanja (MRA ili MSCT) koja su u stanju da vizualizuju proksimalnije i distalne segmente arterija, kao i anatomske varijacije krvnih sudova.
Obrnuto, pacijenti pod visokim rizikom mogu se primarno dijagnostikovati MSCT-om i MRA-om, prije svega zbog bolje vizualizacije intratorakalnih i drugih segmenata arterija koji su inače nedostupni ultrasonografskom ispitivanju.
Takođe tokom selekcije asimptomatskih pacijenata za karotidnu revaskularizaciju, preporučuje se potvrda ultrazvučnih rezultata, nekom drugom dijagnostičkom metodom (CTA, MRA, klasična arteriografija).
Pacijentima koji nisu pogodni za MRA, zbog prisutva pacemaker-a ili drugih implanta, preporučuje se CTA, dok se MRA preporučuje u slučaju postojanja ekstenzivnih intravaskularnih kalcifikata.
Koje su simptomi karotidnih arterija?
• Šum nad karotidnim arterijama;
• Praćenje poznate stenoze kod asimptomatskih pacijenata;
• Kod pacijenata sa više faktora rizika za aterosklerotsku bolest;
• Procjenjivanje rizika za moždani udar kod pacijenata sa koronarnom i perifernom arterijskom bolešću
• Fokalni neurološki događaji ili Amaurosis fugax;
• Arteritisi koji zahvataju ekstrakranijalne karotidne arterije;
• Trauma vrata;
• Prisustvo pulsirajućih tumefakcija na vratu;
• Kod pacijenata sa moždanim udarom, koji su indikovani za karotidnu revaskularizaciju;
• Praćenje pacijenata poslije karotidne revaskularizacione procedure / intervencije
Skracenice u tekstu :
MRA – Magnetic Resonance Angiography
MSCT- MultiSlice Computed Tomography –